Rozdział 4
Poziom Przywództwa
Wrpowadzenie

Kreatywność ma zasadnicze znaczenie dla przedsiębiorczości, która rozpoczyna działalność nowych firm, i która podtrzymuje najlepsze firmy po osiągnięciu przez nie globalnej skali. Kreatywność na szczeblu kierowniczym jest również istotna, ponieważ pomaga firmom w dostosowaniu się do szybko zmieniającego się, a czasem nieprzewidywalnego otoczenia.
Ogólnie rzecz biorąc, kreatywność poszerza perspektywy liderów – ktoś, kto polega na wzorcu z poprzedniej pracy, może mieć trudności z przyjęciem narzędzi, które mogłyby na przykład zwiększyć efektywność jego zespołu.
W innych przypadkach lider o ustalonym sposobie myślenia może nie rozważyć zatrudnienia kogoś o innym profilu. Może nie zatrudnić kogoś, kto mógłby nauczyć go nowego sposobu podejścia do problemu, rozszerzając zestaw rozwiązań poza tradycyjne sposoby rozwiązywania problemu.
Dobry lider może zrobić wiele, aby rzucić wyzwanie i zainspirować twórczą pracę w toku, doceniając odbiorców.
W niniejszym rozdziale przedstawiono założenia do zaprezentowania crash course w zakresie rozwoju kreatywności na poziomie liderów:
II.1-2: Umiejętności miękkie najważniejsze na poziomie liderów i ich znaczenie na rynku pracy
II.3: Cele edukacyjne dla studentów i pracowników uczelni rozwijające umiejętności miękkie w zakresie kreatywności na poziomie przywódczym
II.4-6: Struktura kursu, metoda nauczania i sposób realizacji
III. Plan lekcji
IV.1: Treści kształcenia.
IV.2A: Jak można rozwijać/uczyć i mierzyć/oceniać konkretne umiejętności miękkie?
IV.2B: Strategie nauczania umiejętności miękkich niezbędnych w biznesie i życiu zawodowym na poziomie liderów
IV.3: Działania/ćwiczenia zwiększające kreatywność na poziomie kierownictwa
IV.4: Środki dodatkowe
Informacje techniczne dotyczące rozdziału

Kreatywność na szczeblu kierowniczym wymaga umiejętności miękkich, które sprzyjają tworzeniu zróżnicowanej, odpornej siły roboczej, która jest w stanie się dostosować, z wyobraźnią podejmować wyzwania i wprowadzać innowacje. Nie wystarczy mieć planu drogi od punktu A do B, ponieważ lokalizacja B może być zmienna. Kreatywni liderzy powinni mieć plan, jak stworzyć zespół, który potrafi znaleźć drogę do stale zmieniającego się celu i dostosowuje się po drodze. Kreatywni liderzy powinni opanować następujące umiejętności miękkie, które ułatwią to zadanie:
- Adaptacyjność: Kreatywni liderzy są świadomi faktu, że środowisko pracy zmienia się bardzo szybko, przez co tworzenie długoterminowych planów jest niemal niemożliwe.
- Pewność siebie: Kreatywni liderzy są pewni celu, który chcą osiągnąć i są w stanie przenieść tę pewność na swoje zespoły.
- Współpraca: Kreatywność wymaga dziś współpracy dużych zespołów, które potrafią ze sobą współpracować. Różnica między zespołami kreatywnymi a niekreatywnymi polega często na zdolności do współpracy.
- Krytyczne myślenie: Kreatywni liderzy to ci, którzy potrafią pracować jasno i racjonalnie, rozumiejąc logiczne powiązania między pomysłami. Dotyczy to również ich zespołów.
- Umiejętność rozwiązywania problemów: Kreatywność jest integralną częścią rozwiązywania problemów, co wymaga umiejętności analizowania, diagnozowania i skutecznego radzenia sobie z problemami. Ponadto osoby, które z powodzeniem rozwiązują problemy, mają tendencję do stawania się liderami, czyli tymi, którzy prowadzą innych do rozwiązań.
Kreatywność jest najważniejszą cechą liderów, która pozwala im rozwijać przedsiębiorstwa (IBM Global CEO Study form 2010). Stawką w grze jest samo istnienie firmy.
Średnia długość życia firm wynosi obecnie zaledwie 15 lat w porównaniu do 67 lat na początku lat 1900. Przypadek firmy Kodak jest symptomatyczny, wskazujący na znaczenie kreatywnego przywództwa. W 1999 roku była to jedna z najstarszych, najsilniejszych i najlepiej prosperujących międzynarodowych firm na świecie, której wartość rynkowa na giełdzie wynosiła 200 mld USD. Zaledwie 12 lat później wartość ta wynosiła 180 mln USD – co oznacza utratę wartości o 99%. Powodem była niezdolność liderów do uznania powstania technologii cyfrowej i postępu technologicznego, który zmienił cały biznes. Podczas gdy Kodak wciąż usprawniał proces produkcji i dystrybucji filmów opartych na chemii, ich miejsce zajęła fotografia cyfrowa. Firma stawała się coraz lepsza w robieniu złych rzeczy. To studium przypadku pokazuje dość wyraźnie zagrożenia, jakie może przynieść firmie brak kreatywności przywódców. Menedżerowie starają się uczynić firmy wydajnymi, ale bez podejścia do problemu z różnych stron trudno powiedzieć, która jest najlepsza. W pierwszych etapach kreatywność wymaga produkowania wielu pomysłów, co wymaga z definicji utraty zasobów. Optymalizacja procesów jest możliwa dopiero w późniejszych etapach kreatywności.
Kreatywność, której wymaga współczesny biznes, jest wynikiem komunikacji, integracji różnych zasobów wiedzy i pracy zespołowej. Zapewnia ona adaptację do ciągle zmieniającego się otoczenia i jest kluczem zarówno do przetrwania firmy, jak i rozwoju kariery osobistej. Rozwoju kariery zawodowej.
Korzyści dla nauczycieli akademickich:
- Jasna ścieżka rozwoju kwalifikacji Twoich uczniów, (odpowiedzieć na wymagania firm)
- Dobrze skonstruowany kurs i plan lekcji do naśladowania
- Gotowe do użycia materiały szkoleniowe
- Sposób na wskazanie uczniom, jak rozwijać umiejętności wysoko wymagane na rynku pracy
Korzyści dla uczniów:
- Nabycie wiedzy z zakresu kreatywności przywódczej oraz świadomość jej istoty oraz dużej roli.
- Szkolenie z efektywnego wykorzystania jednych z najlepszych technik zwiększania kreatywności na poziomie przywódczym
- Opanuj umiejętności, które są przydatne i równie skuteczne bez względu na dziedziny, w której Twoi uczniowie będą pracować w przyszłości.
- Wprowadzenie: czym jest kreatywność na poziomie przywódczym, dlaczego jest wymagana na rynek pracy
- Ocena kreatywności uczniów na poziomie liderów
- Techniki doskonalenia umiejętności w zakresie kreatywnego przywództwa
- Ćwiczenia, Studia przypadków
- Zakończenie: podsumowanie, co dalej
- Kursy i szkolenia stacjonarne (wykłady, łatwa struktura)
- Action learning (sytuacje z życia wzięte i refleksja nad prawdziwymi wyzwaniami w pracy)
- Dla każdej techniki kreatywności przewidziane są szablony.
- Techniki na poziomie przywództwa mogą być nauczane w trybie face-to-face, blended lub online.
- Online, mieszane i offline
- Wykłady
- Ćwiczenia
- Praca w grupach
- Dyskusje
Kurs przeznaczony jest dla środowiska akademickiego.
Technika Phillips 66 wymaga grup składających się z 6 osób. W przypadku większej grupy uczniów należy ją podzielić na mniejsze.
Plan lekcji

Activity | Duration | Notes | |
---|---|---|---|
1 | Introduction to topic and assessment with audit tool Students use the audit tool to assess their starting baseline levels of creativity Needed internet access and devices for all participants to use audit tool PPT – Slides | 15 min. | 09:00 –9:15 |
2 | Ćwiczenie 1: Phillips 66 (for topic(s) predetermined by instructor) Template, sketch paper, pen/pencil, whiteboard; or can be completed on a computer using internet access, devices, template. | 30 min. or more (10 min. instruction; 10 min. task; 5 min. presenting; 5 minutes discussion and final remarks) | Can present technique and then have students complete in class. |
3 | Ćwiczenie 2: Synectics (for topic(s) predetermined by instructor) In-person: whiteboard/flipchart/paper and markers, table, chairs. Problem Template Template – Simple Analogies, Template – Fantasy Analogies, Template – Personal analogies, Template – Symbolic Analogies, Template – a template of a proposal to solve a problem, Online: TEAMS platform and whiteboard functio | 3 hours | Can present technique and then have students complete in class or as homework. |
– | Przerwa | – | – |
4 | Ćwiczenie 3: Headstand Technique PPT – Slides; sketch paper, pen/pencil, template, whiteboard or can be completed on a computer using internet access, devices, template. | 45 min. or more (10 min. instruction; 25 min. task; 10 min. discussing results) | |
5 | Ćwiczenie 4: Mind Mapping Ćwiczenie 4: PPT – Slides; template sketch paper, pen/pencil, template, whiteboard Online: internet access, devices, template | 45 min. or more (10 min. instruction; 25 min. task; 10 min. discussing results) | |
6 | Ćwiczenie 5: Worst Possible Idea sketch paper, pen/pencil, template, whiteboard Online: internet access, devices, template | 30 min or more (5 min. instruction; 15 min. task; 10 min. discussing results) | |
7 | Wrap up & Session Evaluation Handout – Session Evaluation Form | 10 min. | |
TOTAL: | 355 min. | 6 hrs 55 mins |
Treści naukowe dotyczące rozdziału

Szkolenie obejmuje następujące techniki kreatywności, które oceniane są jako przydatne w procesie rozwoju umiejętności miękkich związanych z kreatywnością na poziomie przywódczym:
- Adaptacyjność: Worst Possible Idea, Mapowanie Myśli, Technika Stania Na Głowie, Phillips 66
- Uważność: Mapowanie Myśli
- Komunikatywność: Najgorszy Możliwy Pomysł, Mapowanie Myśli, Technika Stania Na Głowie, Synektyka, Phillips 66
- Pewność siebie: Najgorszy Możliwy Pomysł, Mapowanie Myśli, Technika Stania Na Głowie, Synektyka, Phillips 66
- Współpraca: Najgorszy Możliwy Pomysł, Mapowanie Myśli, Technika Stania Na Głowie, Phillips 66
- Krytyczne myślenie: Najgorszy Możliwy Pomysł, Mapowanie Myśli, Technika Stania Na Głowie, Synektyka, Phillips 66
- Dociekliwość: Najgorszy Możliwy Pomysł, Technika Stania Na Głowie ◦ Inicjatywność: Phillips 66
- Pomysłowość: Najgorszy Możliwy Pomysł, Mapowanie Myśli, Technika Stania Na Głowie, Synektyka
- Przywództwo: Najgorszy Możliwy Pomysł, Mapowanie Myśli, Technika Stania Na Głowie, Phillips 66
- Umiejętności negocjacyjne: Mapowanie Myśli, Phillips 66
- Rozwiązywanie problemów: Najgorszy Możliwy Pomysł, Mapowanie Myśli, Technika Stania Na Głowie, Phillips 66
- Samodyscyplina: Mapowanie Myśli, Technika Stania Na Głowie ◦ Myślenie strategiczne: Mapowanie Myśli
- Wizualizacja: Synektyka
Treści kształcenia w rozdziale dotyczącym twórczości obejmują:
- Charakterystyka dzisiejszego środowiska biznesowego opartego na innowacjach, wymagającego kreatywności na poziomie przywódczym (np. wyzwania związane z automatyzacją, coraz bardziej konkurencyjny i niepewny krajobraz).
- Zagrożenia.
- Korzyści i zastosowania kreatywności w biznesie (rozwiązywanie problemów, osiąganie wzrostu, mentorowanie zespołom w miejscu pracy, znajdowanie nieprawdopodobnych perspektyw w firmie, itp.)
- Nowe wymagania wobec pracowników.
- Dyskusja z uczniami.
- Studia przypadków.
- Główne cechy kreatywnego lidera
- Kreatywni liderzy w przeciwieństwie do tradycyjnego zarządzania.
- Struktura organizacyjna a twórcze przywództwo.
- Różne aspekty różnorodności i kreatywności.
- Mechanizmy filtrowania dobrych pomysłów.
W procesie rozwoju kreatywności na poziomie liderów ważne jest, aby mieć świadomość, w którym miejscu gry się znajdujemy. Doceniaj różne typy kreatywności wśród swoich ludzi – i zdaj sobie sprawę, że niektórzy są lepsi w pewnych fazach kreatywności niż inni. Bądź też bardzo tolerancyjny wobec osób buntowniczych.
Istnieje oczywista luka między umiejętnościami, o których myślą absolwenci HE, a umiejętnościami, które są potrzebne w miejscu pracy. Często umiejętności wymagane w biznesie są nabywane poprzez specyficzne szkolenie. Jednym ze skutecznych sposobów uczenia się umiejętności miękkich jest praktyka i doświadczenie, a nie teoria. Niektóre z umiejętności, które są szczególnie ważne dla rozwoju kreatywności na poziomie kierowniczym to adaptacja, pewność siebie, współpraca, ciekawość itp. Dlatego też 5 ćwiczeń na kreatywność zawartych w tym rozdziale kładzie nacisk na rozwój tych właśnie umiejętności.
A. Jak uaktualnić strategie nauczania
- Bądź bardziej innowacyjny w pokonywaniu schematów i ocenianiu nowych pomysłów. Korzystne może być większe otwarcie i zachęcanie uczniów do wyrażania opinii.
- Rozpoznać różne procesy w rozwoju umiejętności miękkich.
- Bądź bardziej nastawiony na współpracę i zachęcanie do nowych pomysłów, nawet jeśli te pomysły pochodzą od uczniów.
- Bądź bardziej innowacyjny w samych metodach nauczania
- wyklucz klasyczne lekcje z książkami i wyjaśnieniami teorii, raczej angażuj uczniów w dyskusje i burze mózgów.
- Wykorzystaj podane techniki kreatywności jako narzędzia pracy nad tematem kreatywności.
- W miarę możliwości unikaj tradycyjnych wykładów i zachęcaj uczniów do aktywnego uczestnictwa w procesie szkolenia (możliwości realizacji projektów, burzy mózgów itp.)
B. Jak dostosować poziomy technik i sprawić by były bardziej skuteczne
- Wykorzystaj studia przypadków jako przykłady, aby wyjaśnić, jak działa pewna technika. (szczególnie przydatne w grupach heterogenicznych)
- Zwróć uwagę na czynniki sukcesu w stosowaniu technik
Phillips 66:
Denton, D. Keith. TOOLBOX FOR THE MIND: Finding and Implementing Creative Solutions
Lectureclass and Philips 66: a look about the teaching strategies for Academic students:
https://www.journalijdr.com/sites/default/files/issue-pdf/13961.pdf
https://johndabell.com/2020/01/13/the-phillips-66-method/
https://geniusrevive.com/en/the-buzz-session/
https://studylib.net/doc/5848394/phillips-66
https://witalni.pl/baza_wiedzy/techniki-kreatywnego-myslenia/
http://thetrainingworld.com/articles/buzz.htm
Technika stania na głowie:
Creativity_Techniques.pdf (craftopolis.net)
Headstand Method (ask-flip.com)
2021 – Headstand Method: The Brainstorming Trick | BRIGITTE.de (gettotext.com) Creativity Methods in Business – Smart Business Redefined
Peer Group Supervision – Consulting Module: Headstand Brainstorming (peer-supervision.com)
The 5 Best Creative Techniques for Marketing Departments (mynd.com)
Synetyka:
Anna Frankowska, Alicja Głowacka-Rębała, Application of creative thinking techniques in a health care institution, Economical Problems of Services No. 54, 2010, pp 443-454.
Sebastian Koziołek, Patrycja Bochniak, Tadeusz Smolnicki, Conceptual design with the use of selected heuristic methods, ZESZYTY NAUKOWE WSOWL, No. 1 (159) 2011, p. 135-144
Najgorszy Możliwy Pomysł:
The Power of Bad Ideas, https://www.core77.com/posts/22446/the-power-of-bad-ideas-22446
Bad Idea Brainstorm, https://www.sessionlab.com/methods/bad-idea-brainstorm
Make a change: ideate for bad ideas https://uxdesign.cc/do-a-change-and-ideate-for-bad-ideas-8b18a295e26b
Learn How to Use the Best Ideation Methods: Worst Possible Idea: https://www.interaction-design.org/literature/article/learn-how-to-use-the-best-ideation-metho ds-worst-possible-idea
To create a stable Design System you need to embrace change: https://uxdesign.cc/to-create-a-stable-design-system-you-need-to-embrace-change-f9a02444 592c
Why bad ideas lead to good ideas: using “reverse thinking” in a design sprint at the National Gallery of Art: https://designthinkingformuseums.net/2019/07/27/bad-ideas-brainstorming/
Worst Possible Idea: https://www.interaction-design.org/literature/topics/worst-possible-idea
How Looking at the Worst Possible Idea Could Lead You to the Best One: https://www.inc.com/bob-dorf/to-find-a-great-idea-try-looking-for-the-worst-ide.html
You Just Proposed The Worst Idea Possible? Yeah, Well, It’s Actually Pure Gold: https://www.fastcompany.com/3009118/you-just-proposed-the-worst-idea-possible-yeah-well-i ts-actually-pure-gold
To Come Up with a Good Idea, Start by Imagining the Worst Idea Possible: https://hbr.org/2017/08/to-come-up-with-a-good-idea-start-by-imagining-the-worst-idea-possib le
Why good design comes from bad design: https://scottberkun.com/essays/8-why-good-design-comes-from-bad-design/ (Scott Bercun’s essay on the individual uses of the technique)
Designing on both sides of your brain: https://scottberkun.com/essays/21-designing-on-both-sides-of-your-brain/
Ideation Techniques, Prepared by Bryan Matimore:
http://pm440.pbworks.com/f/ENMA291IdeationTechniques.pdf
Mapowanie Myśli:
http://www.appladesign.net/domains/create/index.php?t=120
https://geniusrevive.com/en/mind-mapping-for-creativity-and-innovation/
https://lifehacker.com/how-to-use-mind-maps-to-unleash-your-brains-creativity-1348869811 https://www.cleverism.com/techniques-idea-generation-mind-maps/